Zdaniem dr Wojciecha Szymalskiego, prezesa Fundacji, chociaż wiele samorządów już teraz przykłada dużą wagę do ochrony klimatu i zrównoważonej energetyki, przynosząc lokalne korzyści, nie wszystkie gminy są w stanie w pełni wykorzystać dostępne możliwości. Postulowana jest więc zmiana podejścia, by inwestycje w sektorze energetycznym przynosiły długoterminowe korzyści dla samorządów, a nie jednorazowe dotacje.
Nowa kadencja przyniesie konieczność skupienia się na tworzeniu lokalnych systemów energetycznych opartych na odnawialnych źródłach energii. Pomimo pewnych ograniczeń w przeszłości, jak trudności z rozwijaniem inwestycji w OZE czy zbyt mała ilość środków przeznaczonych na indywidualne projekty, istnieje wiele obszarów, w których samorządy mogą działać. Dążenie do wykorzystania odnawialnych źródeł energii w produkcji ciepła czy rozwój transportu publicznego to tylko niektóre z nich.
Presja na samorządy wzrasta również ze strony Unii Europejskiej i społeczeństwa, wymagających ambitniejszych działań na rzecz klimatu. Organizacje pozarządowe apelują o rozwój wspólnot energetycznych, edukację ekologiczną, czy inicjatywy zmierzające do poprawy efektywności energetycznej budynków.
Duże wsparcie dla lokalnych inicjatyw mają zapewnić fundusze europejskie. W nadchodzącej perspektywie finansowej na lata 2021–2027 Polska otrzyma rekordową sumę, z której znacząca część zostanie przeznaczona na projekty ekologiczne. To oznacza dla samorządów dostęp do znacznych środków, które jednak wymagają nie tylko sprawnego zarządzania, ale również odpowiednich ram prawnych.
Ekspert podkreśla potrzebę lepszej koordynacji między rządem a samorządem oraz większego zaangażowania mieszkańców w proces transformacji energetycznej. Wzmocnienie kadry specjalistów ds. energii i klimatu w każdej gminie może być kluczem do sukcesu wielu inicjatyw lokalnych.
Z raportu wynika, że pomimo istniejących barier, samorządy mają potencjał do stania się liderami w dziedzinie zrównoważonego rozwoju. Przy odpowiednim wsparciu i zmianach regulacyjnych, mogą one przyczynić się do znaczącej transformacji energetycznej kraju, odpowiadając jednocześnie na wyzwania klimatyczne stojące przed współczesnym światem.
autorka: EM
