Jak podaje Główny Urząd Statystyczny, w 2023 roku zbiory z sadów jabłoniowych w Polsce wyniosły 3,8 mln ton, co oznacza spadek o 9% w porównaniu z rokiem poprzednim. Podobnie dotyczy to innych owoców, takich jak gruszki czy śliwki. Zbiory były mniejsze o prawie 9% niż w 2022 roku, co stanowiło ogromne wyzwanie dla branży.
Mirosław Maliszewski, prezes Związku Sadowników RP, podkreśla, że niskie zbiory w Polsce i innych krajach UE przyczyniły się do lepszej sytuacji na rynku owoców. Nadzieje na pomyślne zakończenie sezonu związane są ze sprzedażą jabłek z chłodni wiosną i późną zimą.
Jednakże sadownicy borykają się z wyzwaniami, takimi jak rosnące koszty pracy, paliw czy środków ochrony roślin. Odpowiedzią na te problemy ma być wzrost eksportu, szczególnie na rynki zagraniczne, gdzie Polska stara się umocnić swoją pozycję, a także zdobywać nowych klientów.
W pierwszej części sezonu, Egipt, będąc głównym odbiorcą polskich jabłek, wprowadził 10-proc. cło na jabłka z UE, co było niezgodne z porozumieniem handlowym między Egiptem a Unią Europejską. Interwencja Komisji Europejskiej doprowadziła do zniesienia tego cła.
Sadownicy muszą stawiać czoła również problemom związanych z kosztami siły roboczej. Konflikt na Ukrainie ograniczył dostępność pracowników z tego kraju, co zmusza gospodarstwa do poszukiwania pracowników z innych regionów. Wzrost minimalnej płacy i stawki godzinowej również wpływa negatywnie na dochodowość gospodarstw.
Inflacja i presja płacowa dodatkowo komplikują sytuację, ograniczając możliwości bezpośredniego przełożenia wzrostu kosztów produkcji na ceny owoców. Zdaniem prezesa Związku Sadowników, sieci handlowe często nie są skłonne płacić więcej za owoce, mimo rosnących kosztów produkcji.
Mimo tych wyzwań, sadownicy mają nadzieję na wzrost eksportu w kolejnych miesiącach. Indyjski rynek wykazuje duże zainteresowanie polskimi jabłkami, a także rozwija się eksport do krajów Ameryki Południowej i innych regionów UE.
Ten sezon stanowi dla polskich sadowników zarówno wyzwanie, jak i możliwość rozwoju na rynkach międzynarodowych. Umacnianie pozycji Polski jako eksportera jabłek na świecie może być kluczem do przetrwania w trudnych warunkach rynkowych.
autorka: EM
