12 czerwca 2025

Biogaz szansą na transformację energetyczną polskiej wsi

Transformacja energetyczna obszarów wiejskich w Polsce nabiera tempa, a jednym z kluczowych kierunków rozwoju staje się wykorzystanie bioodpadów z rolnictwa i przemysłu rolno-spożywczego. Dzięki przetwarzaniu materii organicznej na energię elektryczną, ciepło lub biometan, wiejskie gospodarstwa zyskują nie tylko nowe źródło dochodu, ale także narzędzie realnego wpływu na bezpieczeństwo energetyczne kraju.

Biogaz szansą na transformację energetyczną polskiej wsi fot. pexels

O roli biogazu w rozwoju energetyki rozproszonej dyskutowano podczas konferencji „Biogaz rolniczy jako droga transformacji energetycznej obszarów wiejskich”, która odbyła się w ramach Europejskiego Kongresu Odnowy i Rozwoju Wsi w Poznaniu. W wydarzeniu wzięli udział przedstawiciele administracji publicznej, naukowcy, przedsiębiorcy i sektor bankowy.

Energia z odpadów – praktyczne rozwiązania dla gospodarstw

Biogazownie rolnicze, wykorzystujące odpady z produkcji roślinnej, hodowlanej czy przetwórstwa, to przykład technologii wpisującej się w ideę gospodarki o obiegu zamkniętym. Dla rolników oznacza to nie tylko możliwość utylizacji odpadów w sposób bezpieczny dla środowiska, ale też szansę na produkcję energii na potrzeby własne lub jej sprzedaż – co przekłada się na większą stabilność finansową gospodarstw.

Jak zauważył Adam Nowak, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, wykorzystanie biogazu może realnie przyczynić się do suwerenności energetycznej Polski i stać się motorem napędowym rozwoju lokalnych społeczności.

Różne modele, jeden cel

Eksperci obecni na konferencji zgodzili się, że w Polsce istnieje miejsce zarówno dla niewielkich, przyzagrodowych biogazowni, jak i większych instalacji sieciowych, rozwijanych przez podmioty korporacyjne. Kluczowe znaczenie ma różnorodność modeli inwestycyjnych i lokalne podejście do planowania.

W opinii naukowców, m.in. prof. Krzysztofa Pilarskiego i prof. Piotra Kwiatkiewicza, istotne jest, by rozwój sektora biogazu nie odbywał się w oderwaniu od realiów technicznych i ekonomicznych gospodarstw wiejskich. Oparcie transformacji na rozproszonej energetyce daje szansę na zwiększenie odporności kraju na kryzysy energetyczne.

Edukacja i wsparcie finansowe – warunki dalszego rozwoju

Ministerstwo Rolnictwa stawia także na rozwój kompetencji w zakresie bioenergetyki. Przykładem jest uruchomienie branżowych centrów umiejętności w szkołach rolniczych, m.in. w powiatach parczewskim i tczewskim, oraz funkcjonowanie modelowej biogazowni edukacyjnej w Zduńskiej Dąbrowie.

Jednocześnie rozwój sektora wymaga stabilnych podstaw finansowych. Jak zaznaczyła Beata Matecka z Business Consulting Group, kluczowe jest łączenie finansowania dotacyjnego z dłużnym, co pozwala lepiej zarządzać ryzykiem inwestycyjnym. Przedstawiciele samorządów zwracają uwagę na konieczność zagwarantowania opłacalności przedsięwzięć – m.in. przez uregulowanie cen zakupu energii i ułatwienie dostępu do kredytów.

Banki widzą potencjał w mniejszych instalacjach

Bank Ochrony Środowiska, który aktywnie wspiera inwestycje w OZE, również widzi w biogazie rolniczym ważny element zielonej transformacji. Jak podkreślił Krzysztof Łabowski, wiceprezes BOŚ, bank stawia na lokalne instalacje o mniejszej mocy, zlokalizowane przy gospodarstwach rolnych, które są bardziej odporne na wahania rynkowe i łatwiejsze do sfinansowania.

BOŚ jest już operatorem funduszy wspierających inwestycje biometanowe w kilku województwach i finalizuje finansowanie kolejnych projektów, w których dostawcy substratu i odbiorcy energii pochodzą z najbliższego otoczenia inwestycji.

Przyszłość z biogazem

Transformacja energetyczna polskiej wsi poprzez rozwój biogazowni to nie tylko kwestia ekologii, ale też racjonalnego wykorzystania zasobów, poprawy bezpieczeństwa energetycznego i wsparcia lokalnych społeczności. Aby jednak w pełni wykorzystać ten potencjał, niezbędne są działania systemowe – w zakresie legislacji, finansowania i edukacji.

Jak podsumował Stanisław Jastrzębski ze Związku Gmin Wiejskich RP, polscy rolnicy są gotowi na nowe wyzwania, ale potrzebują jasnych zasad i stabilnego wsparcia. Tylko wtedy energia z odpadów stanie się rzeczywistą siłą napędową rozwoju obszarów wiejskich.

© 2020 iPolska24

Realizacja