Konieczność Ochrony Zasobów Wodnych
Zmiany klimatyczne przynoszą coraz poważniejsze problemy związane z dostępem do wody pitnej oraz zjawiskami ekstremalnymi, takimi jak susze i powodzie. Eksperci podkreślają, że obieg wody w środowisku jest zakłócany, co prowadzi do poważnych konsekwencji dla gospodarki i społeczeństwa. Wśród problemów wymienia się także niezrównoważone nawyki konsumpcyjne oraz fałszywe poczucie bezpieczeństwa w regionach uprzemysłowionych.
Sytuacja Wodna w Europie
Według danych Europejskiej Agencji Środowiska (EEA), 11% mieszkańców UE i 17% terytorium Unii cierpi na niedobory wody. Od lat 80. XX wieku susze stają się coraz częstsze i bardziej kosztowne, przynosząc straty sięgające 100 miliardów euro w ciągu ostatnich trzech dekad. Prognozy wskazują, że wzrost temperatury o 3°C w południowej Europie może zmniejszyć przepływ rzek latem nawet o 40%, co stanowi poważne zagrożenie dla rolnictwa i bezpieczeństwa żywnościowego.
Inwestycje i Działania w Ramach Niebieskiego Ładu
Niebieski Ład zakłada szerokie spektrum działań, w tym zapewnienie powszechnego dostępu do wody pitnej, walkę z ubóstwem wodnym, rozwój infrastruktury wodnej oraz promowanie wodooszczędnych technologii. Łączny koszt realizacji strategii szacuje się na około 390 miliardów euro, które będą musiały być rozłożone na wiele lat, obejmując okres od 2028 do 2035 roku.
Mobilizacja Środków Finansowych
Finansowanie Niebieskiego Ładu nie będzie możliwe jedynie z budżetów państw członkowskich i funduszy UE. Niezbędna jest również mobilizacja kapitału prywatnego poprzez instrumenty finansowe, takie jak niebieskie obligacje, które wspierałyby inwestycje w ochronę zasobów wodnych i zwiększenie efektywności ich wykorzystania. Obecnie, znaczna część wody tracona jest w sieciach wodociągowych z powodu nieszczelności i niewystarczającej jakości infrastruktury.
Perspektywa Globalna i Polska
Światowy Instytut Zasobów (WRI) prognozuje, że do 2050 roku aż 1 miliard ludzi na świecie będzie zmagać się z niedoborem wody. W Polsce, która ma jedne z najmniejszych zasobów wodnych w UE, problem ten jest szczególnie dotkliwy. Niebieski Ład stwarza jednak szansę na znaczne inwestycje w infrastrukturę wodną oraz innowacje technologiczne, które poprawią efektywność zarządzania zasobami wodnymi.
Zmiany Strukturalne i Ekonomiczne
Niebieski Ład nie ma na celu karania firm, lecz stworzenie zachęt i wsparcia dla bardziej odpowiedzialnego zarządzania zasobami wodnymi. Możliwe są zmiany w strukturach taryf wodnych, które promowałyby oszczędność wody. Rozszerzona odpowiedzialność producentów mogłaby obejmować również kwestie związane z wodą, co oznaczałoby dodatkowe obciążenia finansowe dla firm zużywających duże ilości wody lub odprowadzających nieoczyszczone ścieki.
Niebieski Ład to ambitna inicjatywa, która ma szansę stać się kluczowym elementem europejskiej polityki klimatycznej i środowiskowej, odpowiadając na jedno z najważniejszych wyzwań współczesności – ochronę naszych cennych zasobów wodnych.
autor: DK